Gebelik Döneminde Beslenme

       
Gebelik döneminde, annenin beslenmesi ile  bebeğin sağlığı  arasında önemli  ilişki bulunmaktadır.

Annenin gebeliği süresince yeterli ve dengeli beslenmesi, anne karnındaki bebeğin hem bedensel hemde zihinsel olarak sağlıklı  olmasını sağlamaktadır.

Halk arasında gebe kadına iki kişilik yemesi  gerektiği söylenir. Oysa gebe kadının iki kişilik değil, yediklerini iki kez düşünüp yemesi daha doğrudur. Çünkü, yetersiz yemek kadar, fazla yemek de  anne ve bebek  sağlığına zarar verebilir.

Gebelik döneminde annenin vücudunda bazı değişiklikler olur. Bu dönemde  anne kendi gereksinimlerini karşılamak, vücudundaki besin depolarını dengede tutmak, bebeğin sağlıklı büyüme ve gelişmesini sağlamak, emziklilik dönemindeki sütün kalitesini arttırmak için, beslenmesine biraz daha fazla özen göstermesi  gerekir.    

       Gebelik döneminde, yetersiz ve dengesiz beslenmeye bağlı  ortaya çıkan sağlık sorunları; Kansızlık, kemik dokusu kaybı, gebelik zehirlenmesi,  ödem,  anne ve bebek ölümleri, Prematüre ve düşük doğum ağırlıklı bebek doğumları, bebekte zihinsel ve fiziksel gelişim bozuklukları görülebilir.    

      Kansızlık; Gebelik döneminde kan hacminin artması, bitkisel besinlerle tek yönlü beslenme, sık doğum veya düşüklerin olması, bağırsak parazitlerinin olması, pika (toprak, kireç, kül gibi maddelerin ) yenmesi gibi durumlar kansızlığa neden olabilmektedir. Kansızlık; gebe kadında  yorgunluk, taşikardi, baş dönmesine, bebekte ise, demir depolarının yetersiz olmasına, doğum ağırlığının düşük olmasına neden olabilmektedir.

      Kemik dokusu kaybı ; Gebelikte,  gerekli olan kalsiyum, fosfor gibi minerallerin yetersizliği, D vitamini kaynağı olan güneş ışınlarından yeterli  yararlanılmaması, hareket azlığı gibi nedenler, annenin kemiklerinden kalsiyum, fosfor çekilmesine, diş çürüklerine ve  ileriki yaşlarda kemik erimesine neden olabilmektedir.      

      Gebelikte görülen mide ve bağırsakla ilgili  rahatsızlıklar; Hormonal değişikliklere bağlı olarak  iştah azalması, bulantı,  kabızlık, mide ekşimesi ve şişkinlik gibi  bazı sıkıntılar görülebilir.     

      Gebelik döneminde görülen bulantıları önlemek için;

• Bulantıya neden olan kokulu ve aşırı baharatlı yiyeceklerden uzak durmalısınız.
• Öğün sayısını arttırıp, miktarları azaltın, azar azar ve sık aralıklarla beslenin, mideniz uzun süre boş kalmasın.
• Yavaş yavaş iyi çiğneyerek öğünlerinizi tüketin.
• Sabah yataktan kalkınca, kraker,tuzlu bisküvi, sade  ekmek veya tahıldan yapılan kuru besinleri  tüketin. Böylece mide asit düzeyi azalacaktır.
• Sıvı içecekleri öğünlerle birlikte değil öğün aralarında tüketin.
• Sindirimi kolay yiyecekleri tercih ediniz.
• Kızartma, krema, sos gibi  yağ içeriği yüksek besin tüketimininden uzak durun.

      Kabızlık; Gebelikte oluşan bazı hormonal değişiklikler bağırsak  hareketlerini yavaşlatabilmekte, dengesiz beslenme, hareket azlığı ve kullanılan demir ilaçları da kabızlığın ilerlemesine neden olabilmektedir.    

     Gebelik döneminde görülen kabızlığı önlemek için ;

• Günlük sıvı tüketiminizi artırınız. Günde en az 8-10 bardak sıvı tüketiniz.
• Sebze, meyve, kurubaklagiller ve tam tahıl ürünlerini beslenmenizde yer veriniz.
•  Kayısı, erik,  incir  gibi yiyeceklerin taze veya kurusunu tüketiniz.
•  Yürüyüş, yüzme gibi hafif egzersizler yapınız. Düzenli fiziksel aktivite, bağırsak harekerlerinin normal olmasını sağlayacaktır.
• Tuvalete gitme isteğinizi ertelemeyiniz.

     Midede yanma ve ekşime; Çoğunlukla gebeliğin son üç ayında  bebeğin sindirim organlarına baskı yapması sonucu görülür.    

     Gebelik döneminde görülen mide rahatsızlıklarını önlemek için;

• Yemeklerinizi azar azar ve sık aralıklarla tüketiniz.
•  Yağda kızarmış, çok yağlı ve soslu besinlerden uzak durunuz.
•  Çay, kahve, kakao gibi kafeinli  ve gazlı içecekler tüketmeyiniz.
• Aşırı baharatlı ve acılı yiyecekler tercih etmeyiniz.
• Yemeklerden sonra sindirimi kolaylaştırmak için hafif  yürüyüşler tercih ediniz.
• Yemeklerden sonra hemen yatmayınız.
• Yatarken  başınızı yüksekte tutunuz.
• Mideye baskı yapmayan sıkı olmayan  rahat elbiseler tercih ediniz.
• Doktorunuzun önerisi dışında  ilaç kullanmayınız.

     Aşerme; Gebeliğin ilk aylarında  bazı yiyecekleri aşırı yemek, bazı yiyeceklerden de nefret etme şeklinde kendini gösterebilir. Annenin gebelik döneminde yeterli, dengeli, bilinçli beslenmesi, bebeğin sağlıklı olmasına ve anne sütünün verimimin artmasına da neden olmaktadır.

Semiye Tosunkaya semiyetosunkaya.com